Choroba Parkinsona – nowe perspektywy i postępy w badaniach

Choroba Parkinsona, znana również jako drżączka poraźna, jest jednym z najczęstszych schorzeń ośrodkowego układu nerwowego dotykającym głównie osób w starszym wieku. Charakteryzuje się stopniowym degenerowaniem neuronów dopaminergicznych w mózgu, co prowadzi do szeregu problemów ruchowych i nie tylko. W tym artykule przyjrzymy się najnowszym odkryciom i metodom leczenia, które otwierają nowe możliwości dla pacjentów.

Objawy choroby Parkinsona

Choroba Parkinsona kojarzona jest przede wszystkim z drżeniem kończyn, sztywnością mięśni i spowolnieniem ruchowym. Jednak objawy te są tylko wierzchołkiem góry lodowej. Pacjenci mogą również doświadczać problemów z równowagą, trudności w mówieniu i połykaniu, a także zmian psychicznych, w tym depresji. Podział objawów na motoryczne i niemotoryczne pozwala na pełniejsze zrozumienie tej choroby.

Objawy motoryczne

  • Drżenie spoczynkowe. Jedno z najbardziej charakterystycznych objawów, występuje głównie w spoczynku i zmniejsza się podczas ruchu. Drżenie często zaczyna się od jednej kończyny, z czasem może obejmować obie strony ciała.
  • Sztywność mięśni. Osoby cierpiące na chorobę Parkinsona mogą odczuwać niezwykłą sztywność w ramionach, nogach lub tułowiu, co utrudnia wykonywanie codziennych czynności.
  • Bradykinezja (spowolnienie ruchowe). Dotknięci chorobą mogą zauważyć, że ich ruchy stają się wolniejsze, a wykonanie prostych zadań zajmuje więcej czasu.
  • Zaburzenia postawy i równowagi. Choroba może prowadzić do problemów z utrzymaniem stabilnej postawy, co zwiększa ryzyko upadków.

Objawy niemotoryczne

  • Zaburzenia snu. Pacjenci często doświadczają problemów ze snem, takich jak bezsenność, częste budzenie się w nocy oraz męczące koszmary.
  • Zmiany kognitywne. Problemy z pamięcią, koncentracją oraz wolniejsze myślenie są częste u osób z tą chorobą.
  • Zaburzenia nastroju. Depresja i lęk mogą występować jako wynik zarówno wpływu choroby na mózg, jak i trudności w adaptacji do życia z przewlekłą chorobą.
  • Problemy z mówieniem i połykaniem. Osoby dotknięte chorobą mogą zauważyć, że ich mowa staje się monotonna, a połykanie może być utrudnione.
  • Zmiany w węchu. Utrata lub osłabienie węchu jest często jednym z pierwszych objawów choroby Parkinsona, pojawiającym się nawet przed objawami motorycznymi.

Co nowego w leczeniu?

Terapie komórkowe

Nowością wśród metod leczenia jest terapia komórkowa, tak jak Bemdaneprocel (BRT-DA01), polegająca na przeszczepianiu prekursorów neuronów dopaminergicznych. Badania wstępne pokazały, że jest to metoda bezpieczna i dobrze tolerowana przez pacjentów.

Zmniejszenie stanu zapalnego

Innym obiecującym kierunkiem jest leczenie mające na celu zmniejszenie stanu zapalnego w mózgu. Przykładem może być RO-7486967, małocząsteczkowy inhibitor, który hamuje działanie kompleksu białkowego NLRP3 odpowiedzialnego za nadmierną aktywację stanu zapalnego w chorobie Parkinsona.

Nowe mechanizmy działania

KM819 to związek chemiczny badany pod kątem ochrony neuronów przez hamowanie procesu śmierci komórkowej. Wstępne badania sugerują, że może on mieć potencjał w spowolnieniu postępu choroby.

Biomarkery w diagnostyce

Dużą nadzieję pokładamy również w biomarkerach, które umożliwiają wczesną diagnozę choroby. Ostatnie odkrycia w tej dziedzinie to test αSyn-SAA, który może wykrywać patologię alfa-synukleinową w mózgu pacjenta na bardzo wczesnym etapie, znacznie wcześniejszym niż tradycyjne metody, takie jak obrazowanie za pomocą DAT (dopamine transporter) w skanach mózgu.​ Wykorzystanie biomarkerów w diagnostyce ma kluczowe znaczenie, ponieważ umożliwia rozpoczęcie leczenia na wczesnym etapie choroby, które może znacząco opóźnić jej postęp. Ponadto biomarkery mogą pomóc w monitorowaniu odpowiedzi na leczenie i w identyfikacji pacjentów do udziału w badaniach klinicznych nowych terapii.

Rola komórek macierzystych

Rozwój w dziedzinie komórek macierzystych otwiera nowe możliwości w leczeniu choroby Parkinsona, oferując potencjalną drogę do regeneracji uszkodzonych neuronów i przywracania funkcji nerwowych. Komórki macierzyste ze względu na swoją unikalną zdolność do przekształcania się w różne typy komórek w ciele ludzkim, w tym komórki nerwowe, stanowią obiecujący cel w badaniach nad chorobami neurodegeneracyjnymi.
Ostatnie badania pokazują, że przeszczepy neuronów dopaminergicznych wytworzonych z komórek macierzystych mogą nie tylko przeżyć w mózgu pacjenta, lecz także zintegrować się z istniejącymi sieciami neuronalnymi i przywrócić funkcje utracone przez degenerację. Chociaż wciąż jest to obszar aktywnych badań, pierwsze próby kliniczne z użyciem komórek iPS w leczeniu choroby Parkinsona już się rozpoczęły, co może oznaczać początek nowej ery w leczeniu tej choroby.

Co przyniesie przyszłość?

Choroba Parkinsona była przez długi czas chorobą trudną do leczenia. Jednak dzięki postępowi w badaniach naukowych, nowym metodom diagnostycznym i terapeutycznym, widzimy światło w tunelu. Postępy w terapii komórkowej, leczeniu mającym na celu zmniejszenie stanu zapalnego oraz ochronę neuronów przed śmiercią komórkową, wyglądają obiecująco.

Innowacje w diagnostyce, takie jak biomarkery, umożliwiają wcześniejsze wykrywanie choroby, co jest kluczowe dla skuteczności leczenia. Również rosnące zrozumienie roli komórek macierzystych w regeneracji tkanki nerwowej daje nadzieję na nowe metody leczenia, które mogą jednego dnia zrewolucjonizować sposób, w jaki podchodzimy do choroby Parkinsona.

W miarę jak nauka posuwa się naprzód, nasza zdolność do walki z chorobą Parkinsona rośnie. Jesteśmy świadkami przełomowych momentów w badaniach, które mogą nie tylko zmienić życie osób cierpiących na tę chorobę, ale także otworzyć nowe ścieżki do zrozumienia i leczenia innych zaburzeń neurodegeneracyjnych.

Źródła

Tutaj znajdziesz listę źródeł, które mogą być użyteczne do dalszego zgłębiania tematu choroby Parkinsona i najnowszych badań w tej dziedzinie:

  • APDA – New Parkinson’s Treatments in the Clinical Trial Pipeline

Oferuje przegląd nowych terapii komórkowych, metod zmniejszania stanu zapalnego oraz innych innowacyjnych podejść w leczeniu choroby Parkinsona. Sprawdź tutaj!

  • ScienceDaily – Parkinson’s Research News

Zawiera aktualności i artykuły na temat najnowszych badań związanych z chorobą Parkinsona, w tym odkrycia dotyczące nowych biomarkerów i metod diagnostycznych. Sprawdź tutaj!

  • Michael J. Fox Foundation for Parkinson’s Research

Prezentuje informacje o postępach w badaniach nad chorobą Parkinsona, w tym o nowych definicjach biologicznych i systemach klasyfikacji, które mogą przyspieszyć rozwój badań. Sprawdź tutaj!

  • Nature – The promise and potential of stem cells in Parkinson’s disease

Artykuł omawiający potencjał komórek macierzystych w leczeniu choroby Parkinsona, wskazujący na nowe możliwości w regeneracji i naprawie uszkodzeń neuronów. Sprawdź tutaj!

  • Michael J. Fox Foundation Announces Significant Breakthrough in Search for Parkinson’s Biomarker

Informacje o przełomie w poszukiwaniu biomarkera choroby Parkinsona, który może otworzyć drogę do wcześniejszej diagnozy i leczenia. Sprawdź tutaj!

Udostępnij ten artykuł:

Śledź nasze media społecznościowe

Odwiedź nasz Facebook i Instagram!

Skip to content