Święta, choć pełne uroku i rodzinnej atmosfery, mogą być również źródłem stresu. Przygotowania, presja społeczna, wydatki i próba pogodzenia różnych oczekiwań mogą sprawić, że poczujesz się przytłoczony. Aby przetrwać ten czas i nie zwariować, warto podejść do niego z odpowiednią strategią i świadomością swoich potrzeb. Możesz zastosować poniższe wskazówki, które pomogą ci w zadbaniu o siebie w świątecznym czasie.
Jednym z najważniejszych elementów, który pomoże w utrzymaniu równowagi, jest wcześniejsze zaplanowanie tego czasu. Przygotowanie listy zadań, od zakupów po dekoracje, sprawia, że można je rozłożyć na mniejsze kroki, unikając paniki w ostatniej chwili. Warto także ustalić budżet na świąteczne wydatki. Gdy zaczniemy planować z wyprzedzeniem, łatwiej będzie uniknąć poczucia, że święta nas przerastają.
Jeżeli jesteś opiekunem osoby starszej lub dotkniętej chorobami, zaplanuj działania, które uwzględnią twojego podopiecznego:
Nie mniej istotne jest postawienie granic. Ważne jest, by w tym okresie umieć powiedzieć „nie”, jeśli czujemy, że coś nas przytłacza. Nie musimy spełniać każdej prośby rodziny czy korzystać z każdego zaproszenia – warto ustalić priorytety. Jeżeli wiesz, że jakieś spotkanie rodzinne wywołuje niepotrzebne napięcie, a pewne relacje są dla ciebie toksyczne lub trudne, staraj się zaplanować je tak, by nie obciążać się emocjonalnie.
Warto także zadbać o zdrowie, zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Święta to czas, kiedy łatwo jest dać się porwać kulinarnym przyjemnościom. Mimo że jedzenie jest nieodłączną częścią świętowania, warto pamiętać, by zachować umiar. To samo dotyczy picia alkoholu – nadmiar może powodować niepotrzebny dyskomfort i szkody dla zdrowia. Odpowiednia ilość snu, unikanie przepracowania oraz włączenie drobnej aktywności fizycznej, jak spacer czy lekkie ćwiczenia, pomoże utrzymać energię na odpowiednim poziomie. Nawet jeśli obowiązki świąteczne są liczne, pamiętaj, by zatroszczyć się o swój organizm.
Unikanie przeciążenia emocjonalnego to kolejny krok w kierunku spokojnych świąt. Jeśli czujesz się przytłoczony, nie bój się podzielić tym z kimś zaufanym. Takie rozmowy mogą przynieść ulgę i pomóc w zarządzaniu stresem. Ważne jest także, by zaplanować czas tylko dla siebie – niezależnie od świątecznych obowiązków, warto znaleźć chwilę na relaks, może to będzie samotny spacer, wieczór z książką lub filmem, czy też kawa z przyjacielem.
Święta to także czas, kiedy można zweryfikować swoje oczekiwania. Warto przyjąć, że święta nie muszą być perfekcyjne. Jeśli mamy obsesję na punkcie idealnie przygotowanych dekoracji czy posiłków, możemy łatwo poczuć się rozczarowani, gdy coś pójdzie nie tak. Warto zrozumieć, że najważniejsze jest to, by spędzić ten czas z bliskimi, a nie tworzyć jego wymuskane scenariusze. Można również zrezygnować z postawy konsumpcjonizmu, oprzeć się wszechobecnej tendencji kupowania, stawiając na symboliczne lub własnoręcznie wykonane prezenty, które mają osobisty charakter, w odróżnieniu od drogich, popularnych upominków.
Refleksja nad tym, co naprawdę ma znaczenie, może pomóc w zrozumieniu, że święta to czas bliskości, wdzięczności i wspólnego spędzania chwil. To doskonała okazja, by zwolnić tempo i skupić się na tym, co naprawdę ważne. Praktykowanie wdzięczności, nawet za drobne rzeczy, może przynieść ukojenie i pozwolić dostrzec prawdziwą wartość tych dni.
W okresie przedświątecznym wiele osób dąży do perfekcji, ale warto pamiętać, że w tym czasie nie chodzi o idealne wykonanie wszystkich zadań. Czasem mniej znaczy więcej. Jeśli coś się nie uda (przypalone ciasto, niezapakowane w porę prezenty), nie warto się tym przejmować. Uśmiech i poczucie humoru mogą zdziałać cuda w najtrudniejszych chwilach. Pamiętaj też, że to tylko chwila z wielu, która minie, i za kilka dni już będziesz patrzył na nią z dystansem.
Jeśli jesteś opiekunem osoby chorej, zachęć bliskich do włączenia się w opiekę. Pamiętaj, że masz prawo być zmęczony i chcieć odpocząć. Zadbaj o własne samopoczucie i odpowiedni odpoczynek.
Kiedy już uda się na chwilę zwolnić tempo, warto spróbować otworzyć się na inne perspektywy. Święta nie muszą odbywać się według ściśle ustalonych tradycji. Jeśli czujesz, że jakikolwiek aspekt świąt cię obciąża, nie bój się go zmienić. Może warto zaplanować święta w nowej formie, na przykład wyjechać na kilka dni lub po prostu spędzić je w mniejszym gronie. Warto eksperymentować i wprowadzać świeże pomysły, które sprawią, że ten czas będzie pełen radości, a nie tylko obowiązków. Nowym doświadczeniem może być także pomoc potrzebującym – działanie charytatywne czy przekazanie datków na cele społeczne może przynieść poczucie satysfakcji i pozwolić oderwać się od konsumpcjonizmu.
Święta to czas, który można przeżyć w zgodzie ze sobą i z bliskimi, jeżeli tylko pozwolimy sobie na odrobinę elastyczności i akceptacji tego, co mamy, a także na zadbanie o nasze potrzeby. Wszystko ma swój rytm i warto o tym pamiętać, by w pełni cieszyć się tym wyjątkowym czasem. Święta nie muszą być idealne, aby były wartościowe. Warto pamiętać, że prawdziwe znaczenie tych dni leży w obecności bliskich, a nie w doskonałości zewnętrznego świata.
mgr Karolina Osiwała – specjalista neuropsycholog kliniczny. Od 2016 roku pracuje w Górnośląskim Centrum Rehabilitacji „Repty” w Tarnowskich Górach na Oddziale Rehabilitacji Neurologicznej. Prowadzi terapię neuropsychologiczną głównie z pacjentami po udarze, z chorobami neurodegeneracyjnymi i w stanie śpiączki. Współpracuje z Uniwersytetem SWPS w Katowicach i Akademią Humanitas, prowadząc zajęcia dydaktyczne dotyczące neuropsychologii i psychologii zdrowia.
Odwiedź nasz Facebook i Instagram!