Pomoc finansowa dla opiekunów osób z demencją w Polsce

Demencja jest poważnym wyzwaniem, z którym boryka się coraz więcej rodzin w Polsce. Opieka nad osobą z demencją to codzienne obowiązki związane z dbaniem o jej potrzeby, a także liczne wyzwania finansowe. W niniejszym artykule przedstawiamy kompleksowy przegląd dostępnych form wsparcia finansowego dla opiekunów osób z demencją w Polsce zawierający cenne porady i informacje, które mogą pomóc w zarządzaniu tym trudnym zadaniem.

Zasiłki i świadczenia państwowe

Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny jest przyznawany osobom, które wymagają stałej opieki z powodu niepełnosprawności lub przewlekłej choroby. Oto kilka istotnych informacji dotyczących tego świadczenia:

  • Kto może się ubiegać:
    Zasiłek pielęgnacyjny jest przyznawany osobom, które mają wydane orzeczenie o przynajmniej umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także osobom powyżej 75. roku życia, które wymagają stałej opieki.

  • Procedura ubiegania się o zasiłek:
    Aby ubiegać się o zasiłek, należy złożyć wniosek w lokalnym ośrodku pomocy społecznej. Wniosek musi być poparty dokumentacją medyczną potwierdzającą stan zdrowia osoby wymagającej opieki. Świadczenie wypłaca gmina.

  • Wysokość zasiłku:
    Kwota zasiłku pielęgnacyjnego w roku 2024 wynosi 215,84 zł miesięcznie.

Specjalny zasiłek opiekuńczy

Specjalny zasiłek opiekuńczy jest przeznaczony dla osób, które rezygnują z pracy zawodowej, aby móc opiekować się członkiem rodziny wymagającym stałej opieki:

  • Warunki przyznawania:
    Zasiłek przysługuje osobom, które zrezygnowały z pracy lub jej nie podjęły, aby opiekować się osobą z orzeczeniem o niepełnosprawności. O świadczenie mogą ubiegać się osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny (dzieci, rodzice chorego), a także małżonek chorego. Brane jest pod uwagę kryterium dochodowe – dochód rodziny opiekuna i rodziny chorego w przeliczeniu na osobę nie może przekraczać 764 zł.

  • Dokumentacja wymagana do uzyskania świadczenia:
    Należy przedstawić orzeczenie o niepełnosprawności osoby wymagającej opieki, a także udokumentować wysokość dochodów rodzin opiekuna i chorego.

  • Kwota zasiłku i czas jego trwania:
    Wysokość zasiłku wynosi 620 zł miesięcznie. Świadczenie jest przyznawane na okres zasiłkowy.

500 + dla osób niesamodzielnych

Świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji:

  • Warunki przyznawania:
    Świadczenie przyznawane jest osobom pełnoletnim, które mają orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, nie pobierają emerytury ani renty, ani innych świadczeń finansowanych ze środków publicznych bądź suma tych świadczeń nie przekracza 1657,80 zł.

  • Dokumentacja wymagana do uzyskania świadczenia:
    Do wniosku należy dołączyć orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji.

  • Kwota zasiłku i czas jego trwania:
    Wysokość zasiłku wynosi 500 zł miesięcznie. Świadczenie to przyznawane jest na okres, w którym spełnione są warunki uzyskania świadczenia.

Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne jest kolejną formą wsparcia finansowego dla osób, które opiekują się osobami z niepełnosprawnością:

  • Kto jest uprawniony do świadczenia:
    Świadczenie pielęgnacyjne jest przyznawane opiekunom prawnym oraz innym osobom bliskim.

  • Proces składania wniosku: Wniosek o świadczenie pielęgnacyjne należy złożyć w lokalnym ośrodku pomocy społecznej, dołączając orzeczenie o niepełnosprawności oraz dokumenty potwierdzające brak możliwości podjęcia pracy.

  • Wysokość świadczenia i zasady jego przyznawania: Kwota świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 2988 zł miesięcznie. Świadczenie to jest przyznawane na czas nieokreślony, pod warunkiem, że nadal istnieje potrzeba opieki.

Ważne! Zgodnie z nowelizacją ustawy z 1 stycznia 2024 r. opiekun pobierający świadczenie pielęgnacyjne może łączyć aktywność zawodową ze sprawowaniem opieki. Nie ma konieczności rezygnowania z podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Świadczenie wspierające

Warto zwrócić uwagę, że od 1 stycznia 2024 r. wprowadzono nowe świadczenie, jakim jest świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnością. Świadczenie to jest przyznawane i wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast osoby chcące je uzyskać powinny złożyć stosowny wniosek w Wojewódzkim Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności. WZON wydaje decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia na podstawie, której będzie wypłacane świadczenie. Od tego poziomi uzależniona jest wysokość świadczenia.

Informacje o tym, jakie dokumenty należy złożyć wraz z wnioskiem, można uzyskać w Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności, a także w ośrodku pomocy społecznej.

Pomoc fundacji i organizacji pozarządowych

Fundacje wspierające opiekunów osób z demencją

W Polsce działa wiele fundacji i organizacji pozarządowych, które oferują wsparcie dla opiekunów osób z demencją. Przykładem może być Fundacja TZMO „Razem Zmieniamy Świat”, która prowadzi programy edukacyjne i proponuje wsparcie finansowe oraz rzeczowe dla rodzin opiekujących się osobami z demencją.

Programy wsparcia dla opiekunów

Istnieją również programy i projekty, które mają na celu wspieranie opiekunów osób cierpiących na demencję. Programy te mogą obejmować szkolenia, wsparcie psychologiczne, a także bezpośrednią pomoc finansową. Przykładem jest być program „Opieka wytchnieniowa”, który oferuje czasowe zastępstwo dla opiekunów, pozwalając im na chwilę odpoczynku.

Opieka wytchnieniowa

Opieka wytchnieniowa to forma wsparcia, która umożliwia opiekunom osób z demencją czasowy odpoczynek od codziennych obowiązków. Jest to szczególnie ważne, aby zapobiegać wypaleniu opiekunów i zapewnić im możliwość regeneracji sił.

Aby skorzystać z opieki wytchnieniowej, opiekunowie muszą zazwyczaj złożyć wniosek w lokalnym ośrodku pomocy społecznej lub w instytucji oferującej taką pomoc. Źródła finansowania opieki wytchnieniowej mogą obejmować fundusze publiczne, fundacje oraz programy rządowe. Często jest to dla opiekunów wsparcie bezpłatne lub częściowo odpłatne.

Inne obszary wsparcia finansowego

PFRON

Wsparcie można uzyskać także z Powiatowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Zadania PFRON wykonują Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie. Możliwe jest dofinansowanie do tzw. likwidacji barier w swoim mieszkaniu czy dofinansowanie do turnusu rehabilitacyjnego. Aby otrzymać wsparcie, należy m.in. przestawić orzeczenie o niepełnosprawności.

Ulgi podatkowe

Opiekunowie osób z demencją mają również możliwość skorzystać z ulg podatkowych, które mogą znacznie zmniejszyć obciążenie finansowe związane z opieką. Ulgi te mogą obejmować odliczenia od PIT związane na przykład z wydatkami na leki, sprzęt medyczny oraz inne niezbędne do opieki artykuły czy zabiegi rehabilitacyjne. Szereg ulg przysługuje osobom z orzeczeniem o niepełnosprawności, a także opiekunom osób z takim orzeczeniem. Dostępna jest także ulga związana z korzystaniem ze środków transportu oraz ulga zwalniająca z opłaty za abonament radiowo-telewizyjny.

Pomoc społeczna

Ośrodki pomocy społecznej oferują różne formy wsparcia, w tym pomoc finansową, rzeczową oraz doradztwo. Opiekunowie mogą ubiegać się m.in. o zasiłki celowe, które pomagają w pokryciu kosztów związanych z opieką nad osobą z demencją. Warto zorientować się, jakie formy wsparcia oferuje lokalny ośrodek pomocy społecznej.

Wnioski

Warto zasięgnąć porady prawnej i finansowej na wczesnym etapie opieki nad osobą z demencją, aby zaplanować najlepsze rozwiązania i skorzystać z dostępnych możliwości. Dodatkowe świadczenia pieniężne dają często możliwość zaspokojenia podstawowych potrzeb seniora i jego opiekuna, dlatego warto uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności i korzystać z praw jakie z niego wynikają.

Źródła

O autorce

Iga Malinowska – gerontopedagog, założycielka fundacji Młyn Wsparcia działającej na rzecz osób w wieku późnej dorosłości. Od 10 lat pracuje z seniorami zmagającymi się z zaburzeniami otępiennymi, z aktywnymi osobami starszymi, prowadząc spotkania i warsztaty edukacyjne.

Udostępnij ten artykuł:

Śledź nasze media społecznościowe

Odwiedź nasz Facebook i Instagram!

Skip to content