Menu
Opieka nad osobą cierpiącą na demencję to wyzwanie, które wymaga od opiekunów ogromnej empatii i cierpliwości oraz wiedzy o efektywnych metodach radzenia sobie ze stresem. Warto więc zapoznać się z technikami, które pomogą zachować równowagę psychiczną i emocjonalną, aby opieka była możliwie najmniej obciążająca. Troska o dobrostan psychiczny opiekuna ma bowiem bezpośredni wpływ na jakość życia osoby z demencją.
Rozumienie demencji i jej wpływu na funkcjonowanie człowieka jest pierwszym krokiem do skutecznej opieki. Demencja to nie tylko utrata pamięci, lecz także zmiany w zachowaniu i zdolnościach komunikacyjnych. Mogą one prowadzić do nieporozumień i frustracji zarówno pacjenta, jak i opiekuna. Zgłębianie wiedzy na temat demencji pozwala lepiej przygotować się na przyszłe wyzwania, a także rozwija empatię i cierpliwość, które są niezbędne w codziennej opiece.
Uczestnicząc w szkoleniach i warsztatach, zdobywamy cenne informacje i mamy możliwość korzystania z doświadczenia profesjonalistów i innych opiekunów. Opiekunowie mogą wymieniać się radami, uczyć się od siebie nawzajem i znaleźć nowe, efektywne sposoby radzenia sobie z trudnościami. Jest to doskonała okazja do zadawania pytań i rozwijania wątpliwości, która buduje poczucie pewności i kompetencji w opiece nad osobą z demencją.
Zdrowy tryb życia to fundament, na którym opiera się dobre samopoczucie psychiczne i fizyczne opiekuna. Regularne ćwiczenia fizyczne, zbilansowana dieta bogata w składniki odżywcze i odpowiednia ilość snu to ważne elementy, które pomagają utrzymać energię i odporność na stres. Ponadto aktywność fizyczna jest doskonałym sposobem na redukcję napięcia i stresu, a to bezpośrednio przekłada się na lepszą jakość opieki nad bliskim.
Regularne kontrole zdrowia są niezbędne, aby upewnić się, że opiekun jest w dobrej kondycji zdrowotnej do wykonywania swoich obowiązków. Problemy ze zdrowiem mogą utrudniać opiekę, a dodatkowo stresować. Dlatego ważne jest, aby nie bagatelizować własnych potrzeb zdrowotnych.
Znalezienie czasu na relaks i osobiste zainteresowania jest istotne dla utrzymania równowagi psychicznej i uniknięcia wypalenia. Hobby, czytanie książek, medytacja czy spędzanie czasu na świeżym powietrzu to działania, które pomagają odciążyć umysł i zapewniają odskocznię od codziennych obowiązków. Dając sobie przestrzeń na odpoczynek oraz regenerację, opiekunowie mogą cieszyć się lepszym samopoczuciem.
W grupach wsparcia opiekunowie mogą znaleźć zrozumienie, empatię i konkretne porady, jak radzić sobie w codziennym życiu z osobą cierpiącą na demencję. Często sam fakt podzielenia się swoimi doświadczeniami z osobami, które przechodzą przez podobne wyzwania, przynosi ulgę i poczucie wspólnoty. Wsparcie emocjonalne, które dają takie grupy, może stanowić ważny element strategii radzenia sobie ze stresem.
Poleganie na wsparciu rodziny i przyjaciół pozwala na lepsze zarządzanie czasem i obowiązkami. Często bliscy chętnie oferują pomoc, ale nie wiedzą, jak mogą się przydać. Komunikowanie swoich potrzeb i otwarcie na proponowaną pomoc może znacznie odciążyć opiekuna, dając mu czas na odpoczynek i odzyskanie sił.
Programy takie jak „Opieka wytchnieniowa” Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej są przykładem wsparcia instytucjonalnego, które może przynieść realną pomoc w codziennym życiu opiekuna. Dostęp do profesjonalnych usług opiekuńczych, nawet na krótki czas, pozwala na chwilę oddechu i skupienie się na własnych potrzebach. Jest to szczególnie ważne w opiece długoterminowej, gdzie ryzyko wypalenia opiekuna jest wysokie.
Praktyki mindfulness i medytacja uczą, jak żyć chwilą obecną i nie pozwalać, aby myśli o przeszłości czy przyszłości generowały dodatkowy stres. Regularne ćwiczenia pomagają wyciszyć umysł, redukują poziom stresu i poprawiają ogólny stan psychiczny. Są to techniki, które można stosować codziennie, nawet w krótkich odstępach czasu, aby znaleźć wewnętrzny spokój i równowagę.
Ćwiczenia oddechowe to jedne z najprostszych i najszybszych metod na obniżenie poziomu stresu. Głębokie, świadome oddychanie pozwala na szybką relaksację i jest techniką, którą można stosować wszędzie – zarówno w domu, jak i w trakcie wykonywania codziennych czynności. Jest to podstawowe narzędzie, które każdy opiekun powinien mieć w swoim repertuarze technik radzenia sobie ze stresem.
Tai Chi i Qigong to formy ćwiczeń ciała i ducha, które łączą w sobie elementy medytacji, oddechu i ruchu. Praktykowanie tych dawnych chińskich technik pomaga w redukcji stresu, poprawie koncentracji oraz zwiększeniu elastyczności ciała. Regularne ćwiczenia przyczyniają się do lepszego samopoczucia psychicznego i fizycznego, co jest niezmiernie ważne w trudnej codzienności opiekuna.
Tworzenie i przestrzeganie codziennego harmonogramu pomaga w organizacji dnia i zapewnieniu, że wszystkie zadania zostaną wykonane. Planowanie pozwala również na wygospodarowanie czasu na odpoczynek i regenerację. Jest to ważne dla utrzymania dobrej kondycji psychicznej. Dzięki planowaniu możliwe jest efektywne zarządzanie czasem, a to zmniejsza poziom stresu i poczucie przytłoczenia.
Podział obowiązków na mniejsze części sprawia, że są one łatwiejsze do zarządzania i wykonania. Taka strategia pomaga w minimalizowaniu poczucia przeciążenia, które jest częste w sytuacjach, gdy obowiązki wydają się niekończące. Dzięki temu opiekunowie mogą podejść do każdego zadania z większą energią i skupieniem. To przekłada się na ich efektywność i samopoczucie.
Regularne spotkania z psychologiem lub terapeutą mogą być źródłem wsparcia dla opiekuna. Profesjonalna pomoc pozwala na radzenie sobie z bieżącym stresem oraz na pracę nad długoterminowymi strategiami radzenia sobie z trudnościami. Taka forma wsparcia odgrywa ważną rolę szczególnie w momentach kryzysowych, kiedy opiekunowie mogą czuć się szczególnie osamotnieni i przytłoczeni.
Rozwój osobisty i zdobywanie nowych umiejętności jest sposobem na poprawę efektywności opieki oraz na osobisty rozwój opiekuna. Szkolenia z zakresu zarządzania czasem, komunikacji, a także rozwiązywania problemów mogą znacząco pomóc w codziennej opiece i redukcji stresu. Przez naukę nowych umiejętności opiekunowie mogą lepiej radzić sobie z wyzwaniami, które na nich czekają.
Opieka nad osobą z demencją jest zadaniem wymagającym, ale stosowanie się do przedstawionych technik i strategii może znacząco ułatwić to zadanie. Pamiętając o własnych potrzebach, dbając o zdrowie psychiczne i fizyczne, a także korzystając z dostępnych zasobów wsparcia, opiekunowie mogą lepiej radzić sobie ze stresem i wyzwaniami dnia codziennego. Wszystko to przyczynia się do poprawy jakości życia opiekuna i osoby, którą się opiekuje.
Basińska M., Łuczak A. 2014. Style radzenia sobie ze stresem a satysfakcja z życia opiekunów osób z chorobą Alzheimera. http://repozytorium.ukw.edu.pl/handle/item/1330.
Jośko-Ochojska J., Brus R., Sell J. 2022. Muzeoterapia – nowy kierunek terapii zaburzeń emocjonalnych, „Annales Academiae Medicae Silesiensis”, 76: 61–69. DOI: https://doi.org/10.18794/aams/147401.
Szulz B. 2017. Rodzinny wymiar troski–rola opiekuna osoby z chorobą Alzheimera, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, 30(4): 147–157. DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2017.30.4.147.
Strzelecka E. 2015. Szkolenie opiekunów osób starszych wobec nowych wyzwań na rynku pracy, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, 2(321): 127–150. DOI: http://hdl.handle.net/11089/15531.
Golińska P., Bidzan M. 2017. Poczucie obciążenia opiekunów osób z chorobą Parkinsona. Przegląd badań, „Geriatria”, 11: 22–28. DOI: https://doi.org/10.15225/PNN.2021.10.4.2.
Lech A. 2015. Moralne aspekty opieki nad osobami cierpiącymi na choroby otępienne, „Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska”, 85: 275–286.
Rosochacka-Gmitrzak M. 2011. Wsparcie opiekunów nieformalnych–w stronę równowagi społecznych oczekiwań i opiekuńczych możliwości rodzin. W: Publiczna troska, prywatna opieka. Społeczności lokalne wobec osób starszych. M. Racław (red.), Warszawa: Fundacja Instytut Spraw Publicznych, 137–154.
Szluz B. 2021. Problemy opiekunów rodzinnych osób z chorobą Parkinsona jako wyzwanie dla pracy socjalnej, „Praca Socjalna”, 1(36): 97–119. DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rt.2019.66.1-4.
Zapędowska-Kling K.A. 2015. Nowe technologie w służbie seniorom, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, 4(315): 203–215. DOI: http://dx.doi.org/10.18778/0208-6018.315.14.
Iga Malinowska – gerontopedagog, założycielka fundacji Młyn Wsparcia działającej na rzecz osób w wieku późnej dorosłości. Od 10 lat pracuje z seniorami zmagającymi się z zaburzeniami otępiennymi, z aktywnymi osobami starszymi, prowadząc spotkania i warsztaty edukacyjne.
Odwiedź nasz Facebook i Instagram!
